วันจันทร์ที่ 15 พฤศจิกายน พ.ศ. 2553

บทความเชิงสารคดี การชงกาแฟสด จากประสบการณ์ตรง

อุมาพรจ๊ะ …..Would you like a cup of coffee?
เธอมาทำงานที่นิวยอร์คหลายปีแล้ว ฉันขออาสาเขียนจดหมายเล่าเรื่องต่าง ๆ ให้ฟัง เผื่อเธอจะอ่านเพลินแล้วลืมเรื่องที่ทำให้ใจต้องเหงาลงได้บ้างนะ ....... 
สิบปีก่อน ฉันมีโอกาสได้เข้าเรียนคอร์สชงกาแฟสดเป็นเวลาหนึ่งวันเต็มในราคาที่ถูกแสนถูกเพราะได้รับเงินสมทบจากชมรมกิจกรรมนอกเวลาของที่ทำงาน  ฉันรีบสมัครทันที ไม่ใช่เพราะติดกาแฟ ฉันเกลียดกลิ่นลมหายใจหลังจากดื่มกาแฟเป็นที่สุด ฉันไม่เคยพิสมัยอยากดื่มกาแฟเลย แต่เพราะราคาที่ถูกแสนถูกกับความรู้ที่จะได้รับ ฉันถือคติ “The opportunity knock your door at once in a life time”  ฉันตอบรับทันที
กลิ่นหอมของกาแฟบด โชยต้อนรับตั้งแต่เริ่มเดินเข้าห้องเรียน เสียดายแทนเธอจัง เพราะประสาทสัมผัสทางจมูกโดยตรงของเธอมันไม่ทำงาน เธอไม่ได้กลิ่นของอะไรมานานแล้ว แต่ไม่เป็นไร เสน่ห์ของกาแฟยังมีมากกว่านั้น ประสาทสัมผัสของคนเรามีทั้ง รูป รส กลิ่น เสียง กาย และใจ เธอเปิดรับทางสัมผัสอื่นก็ได้ ฉันยืนยันได้ในฐานะคนเคยไม่ดื่มกาแฟ แต่ติดการดื่มกาแฟหลังจากเรียนจบจนถึงทุกวันนี้ อย่ากระเซ้าว่า ดัดจริตติดกาแฟ นะเธอ สุนทรีย์แห่งชีวิตมันเกิดขึ้นได้ง่าย ๆ ตอนค่อยๆ จิบพร้อมทำลิ้นห่อแล้วซดจากปากถ้วย เหมือนตอนเธอซดข้าวต้มกุ๊ยร้อนๆ จากปากชาม วิธีนี้ครูสอนมา เพราะจะทำให้เราได้รับกลิ่นจากบริเวณภายในลำคอด้านหลัง  กาแฟที่ดีนั้น กล่าวกันว่า ต้องดำเหมือนปีศาจ ร้อนดุจนรก บริสุทธิดุจนางฟ้า และหอมหวานเหมือนความรัก
มิน่าล่ะ สตาร์บัคถึงเปิดสาขาทั่วโลกเป็นหมื่นสาขา ในปี 1992 Starbucks เข้าจดทะเบียนในตลาด NASDAQ ต่อมา Starbucks เปิดสาขาแรกนอกอเมริกาเหนือในปี 1996 ที่นครโตเกียว ประเทศญี่ปุ่น ปัจจุบันจากตัวเลขล่าสุดของเดือนพฤษภาคมปี 2550 ในเขตอเมริกาเหนือ Starbucks มีสาขาที่บริษัทดำเนินการเอง 6,281 สาขา และสาขาที่ดำเนินการผ่านใบอนุญาต จำนวน 3,533 สาขา ส่วนในต่างประเทศ มีสาขาที่บริษัทดำเนินการเอง 1,553 สาขา และสาขาที่ร่วมทุนและดำเนินการผ่านใบอนุญาต จำนวน 2,361 สาขา (*)
เคยสงสัย ว่าทำไมการตั้งราคาขายกาแฟสดถึงมีตั้งแต่ 20 บาทไปจนถึงหลักร้อยบาท ปัจจัยหนึ่งคือตัวเมล็ดกาแฟสด พันธุ์ที่หาได้ง่ายและราคาถูก ให้กลิ่นที่ไม่ละมุนนัก แต่ให้คาเฟอีนในระดับสูง ดื่มแล้วกระชุ่มกระชวยมาก เรียกว่า โรบัสต้า ภาคใต้ของบ้านเราหาได้ง่าย ส่วนพันธุ์ที่แพงกว่าเพราะหาได้ยากกว่า ให้กลิ่นกาแฟที่ละมุนละไม ปริมาณคาเฟอีนที่น้อยกว่า  เป็นประเภท อาราบิก้า” …..เธอชอบแบบไหน
หลายปีก่อน ฉันเคยมีปัญหาเวลาเข้าร้านกาแฟ อยากจะทันสมัยกับเขาบ้าง แต่สั่งไม่เป็น แม้ว่า บาริสต้า (คนชงกาแฟสด) จะแนะนำแล้ว ก็ยังจำไม่ได้  มาวันนี้สั่งเป็นแล้ว เมนูโปรดตอนนี้คือ คาปูชิโนร้อน เป็นน้ำกาแฟสดที่ชงออกมาจากเครื่องใส่แก้วเล็ก ๆ เรียกว่าชอต (เอสเปรสโซ)ผสมกับนมสดที่ตีฟองจนนวนเนียนฟู ดื่มแล้วฟองติดอยู่ที่มุมปากเล็กน้อย กลิ่นอโรมาจากกาแฟโชยเข้าจมูก เคล้ากับเสียงเพลงบรรเลงคลอๆ ... แหม...ช่างมีความสุขซะนี่กระไร
ส่วนแฟนฉันชอบ อเมริกาโนเป็นน้ำกาแฟสดผสมน้ำร้อน เขาเบื่อร้านกาแฟบางเจ้าที่ใส่นมปรุงแต่ง ไม่ใช้นมสดมาชง  เลยเลี่ยงมาสั่งเมนูนี้ แต่หลายหนถ้าซื้อในร้านที่มีมาตรฐานดี เขาก็สั่ง ลาเต้คือกาแฟชอตใส่นมมากหน่อยแต่ไม่ได้ตีนมจนฟูเหมือน  คาปูชิโน
มีบางครั้งที่นึกสนุก สั่งเอสเปรสโซร้อนมาดื่ม แทบจะกระโดดหลังกระดกกันเลยทีเดียว ครูเคยสอนว่า เอสเปรสโซสำหรับฝรั่ง บางครั้งเขากระดกเข้าปากทีเดียวหมดแก้วหรือหมดชอต ให้ร่างกายสดชื่นตื่นทันที ไม่มีน้ำตาลหรือนมใส่เข้าไปให้ยุ่งยาก   
            วันไหนไม่ได้ซดกาแฟ วันนั้นอาเดแกง่วงนอนทั้งวัน กระสับการส่ายอยู่ไม่สุก เช้ามาทุกวันต้องชงกาแฟสำเร็จรูปถ้วยเบ้อเริ่มกินก่อนเลย
            แม่เล่าให้ฉันฟังเวลาที่ฉันสงสัยว่าทำไมพ่อฉันไม่กินอาหารเช้าประเภทอื่นบ้าง นับแต่ลืมตาดูโลกมาจนบัดนี้สี่สิบกว่าปี ภาพถ้วยกาแฟใหญ่เบ้อเริ่มในมือพ่อเป็นภาพที่คุ้นตามานานยังคงอยู่ สิ่งที่เปลี่ยนไปคือ ในบางวัน ฉันอาสาเป็น บาริสต้า ชงและเสริฟกาแฟสดให้พ่อได้ดื่มของหวานจากพระเจ้าโดยฝีมือลูกสาวดูบ้าง
 





·      *แหล่งที่มา จากประสบการณ์ตรง
·      ค้นคว้าเพิ่มเติม
·      http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%9F

วันเสาร์ที่ 13 พฤศจิกายน พ.ศ. 2553

เมื่อเพื่อนเราเป็นเจ้าของร้านค้า...เราก็ร่วมฝันไปด้วยเลย มาออกแบบหน้าร้านกันนะแดง

เรามาตกลงกันก่อน  ว่าคิดให้ได้มากที่สุด ปล่อยให้ไอเดียบรรเจิดก่อน  แล้วค่อยมาดูโลกความเป็นจริงกันอีกที....  จะตัดอะไร จะเสริมอะไร  ก็ค่อยมาดูกัน...เทคนิคนี้โบราณแล้วแต่ยังใช้ได้ ก็เบรนสตอร์มมิ่งไง.....

ความสำเร็จของการออกแบบหน้าร้าน เพื่อดึงดูดกลุ่มลูกค้าเป้าหมาย เราต้องนึกถึงแนวความคิดกันก่อน อันนี้วิชาการนะเฟ่ย  ไม่มั่ว
1.    ลักษณะเฉพาะของสินค้าและการให้บริการ 
ร้านเราจะขายของที่ระลึกเป็นงานหัตถกรรมเครื่องเบญจรงค์ เราต้องตกแต่งรูปบนผนังให้แสดงถึงความเป็นไทย จะได้มีกลิ่นของความเป็นท้องถิ่นอวลอยู่ในร้าน
จัดรูปนี้ให้  แล้วถ้าฝรั่งเห็นแล้วชอบอยากได้รูปงานเขียนของข้า...  ก็ขาย   อิอิ
แต่ความจริงเอารูปดอกไม้ตบแต่งก็สดชื่นได้ไม่เลว  เอารูปนี้ไป  แต่มันโมเดิร์นอะนะ อาจไม่เข้าพวก


ก็คิดเอาเองละกัน ว่าวันเปิดร้านอยากมีภาพฟรีพร้อมสรรพ  หรืออยากรอ รอ รอ  ไปเรื่อยๆ งานศิลป์สำหรับข้า  ไม่สามารถมีดิวเดทได้   บีบไม่ออก...อ้อ  ยังมีอีกรูปมันดูท้องถิ่นไทยๆ ลองดูซิ...



ส่วนอื่นๆ อีกมากมายก็ลองไปดูรูปในเฟสบุ๊คนะจ๊ะ 
2.    ลักษณะเฉพาะของกลุ่มผู้ปริโภค 
อันนี้ก็ลองคุยกันแล้วว่าถ้าเป็นต่างชาติ นักท่องเที่ยว  ซึ่งไม่ได้มีความรู้ลึกซึ้งเกี่ยวกับสินค้าเรา  ก็เพิ่มมูลค่าสินค้าเข้าไปด้วยการเล่าเรื่องด้วยรูป ขบวนการผลิต ตั้งแต่ต้นจนจบออกมาเป็นของที่สวยงาม มันจะดูมีที่มา  ไม่ใช่กระป๋องธรรมดา ๆ ที่ใครก็มีได้   แล้วก็เพิ่มความเก๋ไปอีกหน่อยด้วยข้อมูลเป็นตัวอักษรเล่าสั้นๆ ให้เค้าภูมิใจมากถ้าได้เป็นเจ้าของสินค้าในร้านเรา เพราะมีที่เดียว
3.    พฤติกรรมผู้บริโภค
คิดเอาเองว่ากลุ่มเป้าหมายมีเวลาไม่มาก  ต้องเล่าเรื่องด้วยภาพจะไว  บอกแล้วให้เอาสินค้าขนาดเท่าโอ่งอันใหญ่ ๆ สวยวิจิตรมาวางหน้าร้าน  แว่บนั้นเค้าอาจจะคิดว่า เอ  สินค้าในร้านถ้าซื้อ วางไว้ที่มุมไหนของบ้าน หรือ ออฟฟิส  หรือเป็นของฝาก   ต้องเอาพวกนี้ให้เค้าบรรเจิดโดยการจัดวางตัวสินค้า  บางชิ้นอาจจะห่อสวยๆ โชว์พัสดุ เขียนว่าด้วยความระลึกจากเมืองไทย  อะไรเทือกนี้   อันนี้ต้องไปคิดต่อ   ....
4.    สภาพแวดล้อม, ภูมิประเทศ,  วัฒนธรรม 
หมายถึงทำเลที่ตั้งร้าน ให้มันสอดคล้องไปกับสภาพแวดล้อม แต่งานนี้คงต้องออกแบบได้เฉพาะบริเวณร้านเรา  นี่ฝันไปใหญ่ละ  ร้านเพื่อนขนาดแค่ไหนฟระเนี่ย....
5.    การเปลี่ยนแปลงทางสังคม
จะให้เก๋   ต้องมีเว็บไซด์  มันจะดูว่าร้านไม่ได้ตกเทรนด์นะจ๊ะ   แม้ว่าความจริงจะเป็นอีกอย่างก็ตาม  เอิ๊ก เอิ๊ก...แล้วก็ต้องเตรียมตัวไว้ด้วยเผื่อมีคำถามว่า ถ้าอยากสั่งซื่้อจำนวนมาก  จะเป็นไปได้หรือไม่   อันนี้เล็งผลเลิศ  แต่มันก็เป็นไปได้  ก็เตรียมตัวไว้ก่อน ลับมีดให้คมๆ  ตอนตระหวัดออกมาฟาดฟัน จะได้คมกริบ ....
6.    คู่แข่ง
   จุดขายหลักเราต้องเน้น ๆ    ว่าเจ้าของเป็นคนเมืองเพชร โตมากับวัฒนธรรมนี้  ไม่ใช่แม่ค้าทั่วไปใครก็ขายได้  แต่แบบว่ามีชาติตระกูลเทือกเถาเหล่ากอเป็นคนท้องถิ่น  ..ก็จะเสริมส่งโพสิชั่นสินค้าได้อีกทาง  สำหรับคู่แข่งคงไม่พ้นของไทยๆ ด้วยกัน  เราต้องเน้นความโดดเด่นแบบ มีที่นี่ที่เดียว เดินหาไปเหอะ  เหนื่อยเปล่านะจ๊ะ 
7.    กระบวนการผลิต, วัสดุ, ต้นทุน, ระยะเวลา
อันนี้ไม่รู้แล้ว   เพื่อนต้องรู้หมดแล้ว  .....ใช่ไหม 
 หลักๆ คือ   ให้มันตบแต่งได้ตามงบประมาณไม่บานปลาย